Národná banka Slovenska realizovala výskummnú štúdiu a prieskum vplyvu koronakrízy na finančnú situáciu
a očakávania zadĺžených domácností. Prieskum je dôležitým pohľadom do finančnej situácie domácností,
pretože vplyvom možnosti odkladu splátok finančné inštitúcie stratili prehľad vývoja schopnosti domácností
začať splácať svoje záväzky a úvery po uplynutí lehoty odkladu.
Chcete ušetriť a dostávať aj takéto rady na email?
Aktivujte si zadarmo Bankového Sliediča.
Prieskum sa realizoval v mesiaci Júl 2020. Spolu máme k tomuto mesiacu 736 tisíc zadĺžených domácností. Z toho 5,4 percenta požiadalo
o odklad splátok, čo predstavuje 40 tisíc domácností. Prekvapivé ale je, že spolu si odložili až 51 tisíc úverov na bývanie,
61 tisíc spotrebných úverov a 4 tisíc ostatných úverov.
Prvá zo šiestich mesačných vĺn prieskumu NBS v spolupráci s agentúrou
Focus sa realizovala na vzorke približne 1 000 zadlžených domácností.
Výsledky prieskumu NBS a vplyv pandémie
Odklad splátok si brali
najmä dlžníci s vyššími splátkami a rizikovejším zdrojom príjmov. Dlžníci s odkladom sú krízou
silnejšie postihnutí, či už sa to týka straty zamestnania či podnikania, alebo zníženia príjmov.
9 % z domácností, ktoré už požiadali o odklad splátok, očakáva, že
v budúcom roku nebudú schopní pokračovať v splácaní všetkých svojich úverov. Ďalších 15 % domácností (16 %
splátok) s odloženými splátkami očakáva, že v budúcom roku bude ich finančná situácia stále
horšia než pred krízou, svoje splátky však budú môcť pokryť napr. znížením spotreby, využitím
úspor, alebo s pomocou rodiny. Spomedzi domácností, ktoré zatiaľ nepožiadali o odklad
splátok, očakáva iba 6 % pretrvávajúcu zhoršenú finančnú situáciu v budúcom roku, ale drvivá
väčšina bude vedieť pokračovať v splácaní svojich úverov.
Vplyv pandémie na správanie domácností
Zaujímavá je reakcia výdavkov domácností na pokles ich príjmov. V priemere domácnosti
s odkladom znížili svoje výdavky o 40 % z ich poklesu príjmu, kým domácnosti bez odkladu
reagovali len 20 %.
Vplyv koronakrízy na príjem, zamestnanie a podnikanie
Medzi domácnosťami s odkladom je výrazne vyšší podiel živnostníkov oproti zamestnancom.
Koronakríza mala negatívny dopad na väčšinu zadlžených domácností. 90 % domácností
s odkladom bolo postihnutých nejakou formou straty príjmu, z toho pri vyše 60 % sa príjmy
znížili všetkým dospelým členom domácnosti.
Chcete ušetriť a dostávať aj takéto rady na email?
Aktivujte si zadarmo Bankového Sliediča.
zdroj: Anlýza NBS